Minsan sa Buhay ng Tito Mo.

"Oh! Halika. 'Wag kang mahiya, daming mauupuan sa loob," masiglang bati ni Ella , habang pinupunasan ang mesa. Kahit matao, tila sanay na si Ella sa dagsa ng tao sa kanilang munting lugawan sa may Paco .  Si Ella , may maamong mukha at magaan na ngiti, ngunit may mga matang tila'y marami nang nasaksihan—mga alaala ng panahong lumipas, at ng mga taong dumaan at naiwan sa kanilang munting lugawan. Ang kanyang mga kamay ay may kalyo, palatandaan ng mga taon ng walang humpay na pag-aasikaso ng kainan. Ngunit sa bawat kilos niya, may lambing at katiyakan—parang ina sa lahat ng dumarayo. "Sa itsura mo, hindi lugaw ang pakay mo rito, kuya. Uminom ka muna ng tubig. Hayaan mo, bibigay ko sa’yo ang aming bestseller—Special Recipe ni Lolo Tasyo. Subok na 'yan ng panahon. Tanungin mo pa sina Ninoy o si Jawo!" Napakunot-noo ang binatang customer. "Jawo, yung basketball player?" Tumawa si Ella. "Oo, kahit siya nadapa sa sarap ng lugaw namin. Pero s...

    T atlumput-walong taon sa mundo, Dalawampung taong pagsasama, Halos siyam na buwan, Isang araw. Ngiti sa labi at nangingilid na luha sa mata. Tinitignan ang isang anghel na nagpapalakas sa loob ng isang incubator, salamin lang ang namamagitan. Sa isip ko... kailan ba kita makakarga? Ito ang nararamdaman ko noong una kong makita ang anak ko. Biruin mo, pagkalipas ng mahabang panahon, dininig din ng maykapal ang panalangin naming mag-asawa na magkaroon ng anak. Buo na ang pamilya namin. May isang maliit na sanggol ang pagbubuhusan namin pagod at panahon. Iba ang kaba na dala sa akin bilang first time dad. Nakaka-stress yung magkahalong saya, kaba at pag-aalala.      K ung unang beses mo rin na maging tatay. Hayaan mong ibahagi ko sayo ang listahan ng mga bagay na kailangan paghandaan at napagtanto ko bilang isang first time dad.  Mahabang pasensya. Oo, alam ko mahaba ang pasensya mo. Pero... mas habaan mo pa. Isa ito sa mga bagay na binagsak ko sa checkli...

Kabanata 1: Ang Baul Tahimik ang gabi sa lungsod ng Makati. Sa ika-labingdalawang palapag ng isang BPO building, nakaupo si Ernesto , suot ang kanyang headset, hawak ang isang lumamig nang tasa ng kape, at pinipilit hindi antukin habang kausap ang isang reklamador na kliyente mula sa Amerika. “ I understand your frustration, ma’am, ” sabay buntong-hininga. Matapos ang walong oras na shift, napabagsak si Ernesto sa pantry. Doon niya muling nakita si Kulai —ang kanyang office mate at ka-lunch buddy. Nakaayos na naman ito, may bitbit na Tupperware na may adobo. Umupo ito sa tapat niya, ngumiti. “Lugaw ka na naman?” biro ni Kulai. “Wala pang sahod, eh. Saka masarap ’to pag malamig ang gabi,” sagot niya sabay ngiti rin. Panandaliang tahimik ang paligid. Sa gitna ng pagod, ang tanging pahinga ni Ernesto ay ang mga munting usapan nila ni Kulai tuwing lunch. Minsan naiisip niya, “kung wala siya, baka nabaliw na ako sa call center na ’to.” Pagsapit ng hapon, pag-uwi niya sa inuupahang kwa...

        N aaalala ko noong nagttrabaho pa ko kung gaano kasiksikan ang pag-uwi ng rush hour noong pre-pandemic. Ang byahe ko pa ay mula Ortigas pauwi ng Imus, Cavite. Iba't ibang klase ng tao makakasabay mo sa byahe. May pagkakataon pa ngang sa sobrang siksikan nyo na ay hinihingahan ka na sa batok ng taong nasa likuran mo (real life experience...). Aktibo ang kamalayan ko pag nasa kalsada. Parang lahat napapansin ko. Mahirap na, mahirap umuwing walang cellphone, wallet (o brip!) at iba pang bitbit mong importante. Dahil din dito madami akong napapansin, alam mo yung pakiramdam na para kang nanunuod ng sitcom habang kumakain ng hapunan? o nanunuod ng drama sa hapon habang nagtutupi ka ng mga tuyong sinampay? Ganun ang pakiramdam ko sa tuwing bumabyahe ako. Bukod pa yung mangilan ngilang pagkakataong makakasabay ka ng demonyong kumakain ng yumburger sa loob ng aircon na bus, at pagpapakain sa'yo ng buhok ng kadabi mo (wow ate. para akong kumakain ng spaghetti at ...

         G aya nga ng pinangako ko at eto na nga, muli kong nabuksan ang pintuan kung saan ko iniimbak ang mga laman ng malikot kong utak. Limang taon ang lumipas mula nung huli kong ilabas ang mga bagay na niluluwa ng utak. Madami ang naganap, narealize, experiences na di mo inaasahang mangyayari sa buhay ko ngayon. May nakakatuwa, nakakalungkot iba-iba. Pero isa lang masasabi kong sigurado. Madami parin akong gustong sabihin madami din akong gustong gawin. Pero Isa isahin natin.      M alamang nakapanuod na kayo ng mga pelikula tungkol sa pandemya. PANDEMIC! May mga mangilan ngilang pelikula narin ang nagawa tungkol sa sakit na kulamat gawa ng katangahan ng iisang indibidwal na masarap patikmin ng isandaang uri ng kutos sa ulo. Ang katangahang makakapagpabago ng ikot at kagawian ng mga tao sa karaniwang panahon. PANDEMIC! Walang kasiguraduhan kung kelan ka makikipag eyeball kay Lord. Kelan mo maririnig yung " Tara na."  galing sa namay...

Mga Bagay na Niluluwa ng Utak no.1     H indi ko sigurado kung ako lang ba ang nakakaranas ng ganitong pagkakataon. Mga moments na salita ng salita ang utak ko. Madaldal ang utak ko, mas madaldal pa sa akin. Malikot, kung anu-ano ang pinoproduce na minsan nakakainis na. Ang mga panaka-nakang pagkakataong ganito ay minsan binubuhos ko sa papel kaya nakakabuo ako ng tula, madaming tula, sobrang daming tula at ang paborito kong sulatan ay ang likod ng mga resibo na matatagpuan ko sa bag ko. Minsan sa notebook. Naaalala ko noong una ko itong nagawa, highschool ako pinagawa kami ni Ma'am Jesibel ng tula para sa aming assignment. Wala akong maisip na idea kaya pinilit kong pigain ang utak ko at ang unang niluwa nito ay ang salitang Ano?  Wala na akong pisikal na kopya ng naturang tula at sa tagal ay di ko narin ito maalala. Sa tuwing mag-isa sa byahe lalo na't naipit sa traffic. Bukod sa pagpapatulog ng katabi sa balikat ay gumagawa ako ng tula. Lahat ng mga sinusulat ko at ...